Ruộng bậc thang từ lâu đã trở thành một nét đẹp văn hóa là di sản của thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. Nó đóng một vai trò quan trọng trong đời sống của người dân miền núi và là nơi thu hút khách du lịch đến tham quan. Hãy cùng khám phá lịch sử lâu đời và những nơi có ruộng bậc thang đẹp nhất Việt Nam nhé!
Lịch sử ruộng bậc thang
Hình thức ruộng bậc thang là một hình thức canh tác của nhiều dân tộc đa dạng khác nhau trên thế giới. Do ở miền núi và các vùng cao hiếm đất bằng để canh tác, nhất là để trồng lúa nước như vùng đồng bằng châu thổ nên người ta khắc phục bằng cách chọn các sườn đồi, núi có đất màu bạt tam cấp để tạo thành những vạt đất bằng. Tiếp đó, tùy vào ý định canh tác mà có thể để khô hoặc dẫn nước từ những đỉnh núi cao hơn về. Đối với nước ta, hình thức canh tác này cũng rất phổ biến ở các vùng cao như Tây Bắc, Tây Nguyên hoặc các vùng Trung du ở Bắc bộ…
Trải qua thời gian và không gian, hầu hết tất cả các vùng cao Tây Bắc đều có hệ thống thửa ruộng bậc thang phong phú, độc đáo, đa dạng được nhiều du khách trong và ngoài nước biết đến. Dưới con mắt nhà nghề của các nhiếp ảnh gia, họ đã ghi lại được những bức ảnh sinh động về cảnh đẹp ruộng bậc thang từ nhiều góc độ, nhiều khung cảnh khác nhau: Những thửa ruộng mùa nước đổ, mùa lúa đang thì con gái, mùa lúa chín…Tất cả đều là những bức tranh thiên nhiên tuyệt vời nhất, là những cảnh đẹp hấp dẫn nhất.
Ruộng bậc thang ở Sa Pa, Lào Cai có từ hàng trăm năm nay và nó đều là do những đôi bàn bàn tay tài hoa, cần mẫn, chịu khó của người nông dân vùng cao đời này tiếp nối đời kia tạo ra. Làm ruộng bậc thang giỏi nhất phải kể đến người Hà Nhì, rồi tới người Dao, người Mông, người Giáy, Tày… những dân tộc quanh năm sống trên những triền núi cao Hoàng Liên Sơn.
Những cánh đồng bậc thang không chỉ là những cảnh đẹp mà nó còn là những bồ thóc di động của đồng bào các dân tộc miền núi. Đây là một phương thức canh tác nông nghiệp hiệu quả trên địa hình dốc, núi đồi, góp phần tạo ra sản phẩm du lịch độc đáo cho Lào Cai từ nhiều năm nay. Con người đã tận dụng những điều kiện vốn có của tự nhiên, tác động vào tự nhiên để trồng trọt, sản xuất và cũng từ đó mà tạo nên những cảnh quan thiên nhiên vô cùng đặc sắc.
Sau hơn 100 năm ra đời, giờ đây vẻ đẹp của ruộng bậc thang đã vượt ra khỏi tầm vóc quốc gia và đang trong quá trình đi ra với thế giới để trở thành một di sản để đời.
Những điểm ngắm ruộng bậc thang đẹp nhất Việt Nam
Ruộng bậc thang ở Mù Cang Chải – Yên Bái
Mù Cang Chải là một huyện của tỉnh Yên Bái từ lâu đã rất nổi tiếng với ruộng bậc thang ngút ngàn đã được xếp hạng thắng cảnh du lịch cấp quốc gia. Du khách thường biết đến vẻ đẹp của Mù Cang Chải vào mùa lúa chín.
Tháng 9, trong nắng thu rực rỡ, những ruộng lúa óng ả khoe sắc. Đây cũng là thời điểm mà những người thích phượt Mù Cang Chải mong chờ từng ngày, bởi vào cuối tháng 9 đến đầu tháng 10, lúa bắt đầu chín, và Mù Cang Chải sẽ trở nên đẹp rực rỡ hơn bất kỳ giai đoạn nào trong năm.
Mùa này, để chiêm ngưỡng vẻ đẹp của Mù Cang Chải, bạn có thể đi xe khách hoặc đi tàu lửa từ Hà Nội lên thành phố Yên Bái, từ đó di chuyển lên Mù Cang Chải, hoặc đi thẳng xe khách lên Mù Cang Chải.
Tại thị trấn có một số nhà nghỉ để bạn dừng chân, sau đó thuê xe máy đến các làng bản để chụp ảnh.
Ruộng bậc thang ở Tú Lệ – Yên Bái
Là một thung lũng thuộc huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái, Tú Lệ là một trong những điểm dừng chân yêu thích của nhiều du khách yêu vẻ đẹp thiên nhiên.
Tháng 9, trời thu mát mẻ trong lành, cũng là lúc những thửa ruộng bậc thang ở Tú Lệ bước vào mùa lúa chín.
Nằm bên cung đèo Khau Phạ nổi tiếng, Tú Lệ như một dòng thác lúa vàng ruộm được tạo nên bởi vô vàn ruộng bậc thang nối tiếp nhau. Người dân ở đây, chủ yếu là dân tộc Thái, Mông trồng lúa dưới thung lũng, ngay trên những ngọn đồi. Sau mùa nước đổ, họ bắt tay vào cấy lúa. Nhờ sự ưu ái của thiên nhiên và bàn tay cần cù và khéo léo của người người Mông, họ đã tạo lên những cảnh quan tuyệt đẹp.
Ruộng bậc thang ở Sapa, Lào Cai
Tháng 9, tháng 10 hàng năm là mùa đẹp nhất ở vùng núi cao Sa Pa, tỉnh Lào Cai. Những thửa ruộng bậc thang nằm trên dãy Hoàng Liên ngả vàng đẹp như mơ ẩn hiện trong mây và nắng chiều. Những thửa ruộng bậc thang ở bản làng Tả Phìn, Lao Chải, Bản Hồ, Trung Chải…đã có hàng trăm năm nay đuợc những bàn tay cuả người Hà Nhì, người Mông, Dao chăm bón, canh tác… Những mảng màu vàng rực rỡ xếp tầng, xếp lớp trải dài phủ kín những ngọn đồi như những bậc thang đến thiên đường.
Ruộng bậc thang ở Hoàng Su Phì, Hà Giang
Hoàng Su Phì là một huyện nằm ở phía Tây của tỉnh Hà Giang, cách thành phố Hà Giang khoảng 110km dọc theo trục quốc lộ 2 và tỉnh lộ 177.
Vào khoảng trung tuần tháng 9, ruộng bậc thang Hoàng Su Phì hấp dẫn các phượt thủ náo nức lên đường để ngắm cảnh đẹp, bởi vào thời điểm này lúa bắt đầu chín, màu vàng quyến rũ của lúa phủ kín mọi nơi. Không chỉ hấp dẫn du khách trong nước, nhiều du khách quốc tế cũng lặn lội tìm đến chiêm ngưỡng vẻ đẹp độc đáo này.
Bài viết trên của tạp chí du lịch hy vọng sẽ giúp độc giả hiểu thêm phần nào về lịch sử lâu đời của ruộng bậc thang và những tỉnh có ruộng bậc thang đẹp nhất Việt Nam. Nếu có cơ hội lên vùng núi hãy nhớ ghé qua để ngắm nhìn một trong những cảnh quan kì vĩ nhất Việt Nam này nhé!
