Bạn nghĩ rằng vài cân dư thừa chỉ là chuyện nhỏ? Nhưng thực tế, khi bạn bước vào ngưỡng béo phì độ 1, đó không còn là vấn đề thẩm mỹ mà đã là “tiếng chuông báo động” về sức khỏe toàn thân. Đây là giai đoạn tiềm ẩn nhiều nguy cơ bệnh lý mãn tính nếu không kiểm soát kịp thời. Vậy béo phì độ 1 là gì, có nguy hiểm không, và làm sao để thoát ra an toàn? Hãy cùng khám phá ngay dưới đây!
1. Béo phì độ 1 là gì? Đừng nhầm lẫn với thừa cân
Béo phì độ 1 là giai đoạn đầu tiên của bệnh béo phì, được chẩn đoán dựa trên chỉ số BMI (Body Mass Index) – một công cụ đo lường trọng lượng cơ thể so với chiều cao.
Cách tính BMI:
BMI = Cân nặng (kg) / (Chiều cao (m))²
Phân loại theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO):
- 18.5 – 24.9: Cân nặng bình thường
- 25.0 – 29.9: Thừa cân
- 30.0 – 34.9: Béo phì độ 1
- 35.0 – 39.9: Béo phì độ 2
- ≥ 40: Béo phì độ 3 (nguy hiểm cao)
Ví dụ: Người cao 1m65, nặng 82kg → BMI ≈ 30.1 → Thuộc béo phì độ 1
Béo phì độ 1 là ngưỡng cửa chuyển từ thừa cân sang béo phì bệnh lý, bắt đầu ảnh hưởng rõ rệt đến sức khỏe thể chất và tinh thần nếu không kiểm soát sớm với thực đơntăng cơ giảm mỡ.
2. Béo phì độ 1 có nguy hiểm không? Đừng xem nhẹ!
Mặc dù không nghiêm trọng như béo phì độ 2 hoặc 3, béo phì độ 1 vẫn là tình trạng bệnh lý và không thể xem thường.
Tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch
- Mỡ nội tạng tăng cao → tích tụ quanh tim, mạch máu.
- Làm tăng huyết áp, cholesterol xấu (LDL), giảm cholesterol tốt (HDL).
- Nguy cơ dẫn đến đột quỵ, suy tim, xơ vữa động mạch.
Nguy cơ tiểu đường tuýp 2
- Dư thừa mỡ làm giảm độ nhạy insulin, gây kháng insulin.
- Tình trạng này kéo dài dẫn đến rối loạn đường huyết và tiểu đường tuýp 2.
Ảnh hưởng đến gan và thận
- Dễ phát triển gan nhiễm mỡ không do rượu.
- Gánh nặng chuyển hóa quá mức ảnh hưởng đến chức năng thận.
Gây các vấn đề tâm lý – xã hội
- Người béo phì thường bị kỳ thị, dẫn đến tự ti, trầm cảm.
- Giảm chất lượng sống, hạn chế hoạt động xã hội.
Tóm lại: Béo phì độ 1 không đơn thuần là “mũm mĩm dễ thương”, mà là giai đoạn nguy hiểm tiềm ẩn bệnh lý nghiêm trọng. Do đó bạn cần tìm hiểu kỹ các thực phẩm trước khi nạp vào cơ thể như khoai lang có tác dụng gì cũng là nguyên nhân dẫn đến việc tăng cân.
3. Nguyên nhân dẫn đến béo phì độ 1 – Không chỉ do ăn nhiều!
Theo tin công nghệ thế giới di động, không phải ai ăn nhiều cũng béo phì. Đôi khi, lối sống, gene di truyền và tâm lý cũng góp phần thúc đẩy tình trạng này.
Chế độ ăn uống thiếu kiểm soát
- Ăn quá nhiều thực phẩm nhiều calo, dầu mỡ, đường, thức ăn nhanh.
- Bỏ bữa sáng nhưng ăn tối muộn, ăn đêm nhiều.
- Thiếu rau xanh, chất xơ trong bữa ăn.
Lười vận động
- Lối sống hiện đại: ngồi nhiều, làm việc máy tính, ít đi bộ.
- Không tập luyện → calo nạp vào dư thừa → tích mỡ.
Yếu tố tâm lý và stress
- Stress làm tăng cortisol – hormone gây tích trữ mỡ bụng.
- Ăn uống cảm xúc (emotional eating) → ăn quá mức khi buồn chán.
Yếu tố di truyền – nội tiết
- Một số người có cơ địa dễ tích mỡ, chuyển hóa chậm.
- Bệnh lý tuyến giáp, hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) cũng gây tăng cân bất thường.
4. Làm gì khi bị béo phì độ 1? Kế hoạch giảm cân an toàn & khoa học
Nếu bạn thuộc nhóm béo phì độ 1, điều tốt là bạn vẫn có cơ hội kiểm soát cân nặng dễ dàng hơn so với các mức béo phì nặng hơn. Điều quan trọng là hành động sớm!
Giảm calo hợp lý – Không nhịn ăn tiêu cực
- Tạo thâm hụt calo 300–500 kcal/ngày là hợp lý và an toàn.
- Ví dụ: Nếu bạn cần 2200 kcal/ngày → chỉ ăn 1700–1900 kcal/ngày.
- Sử dụng công cụ như MyFitnessPal để kiểm soát lượng calo.
Xây dựng chế độ ăn lành mạnh
- Tăng rau xanh, chất xơ, trái cây ít ngọt.
- Ăn protein nạc: thịt gà, cá, trứng, đậu.
- Giảm đường, nước ngọt, đồ chiên, tinh bột trắng.
- Uống đủ 2 lít nước/ngày.
Vận động mỗi ngày – Dễ mà hiệu quả
- Bắt đầu nhẹ nhàng: đi bộ nhanh 30 phút, 5 ngày/tuần.
- Sau đó tăng dần cường độ với: cardio, HIIT, nhảy dây, aerobic…
- Kết hợp tập tạ nhẹ hoặc bodyweight giúp đốt mỡ hiệu quả hơn.
Ngủ đủ và giảm stress
- Ngủ 7–8 tiếng mỗi đêm giúp cơ thể phục hồi, giảm hormone gây béo.
- Thư giãn tinh thần bằng thiền, yoga, tránh stress kéo dài.
Béo phì độ 1 là giai đoạn đầu tiên của căn bệnh “thầm lặng” nhưng nguy hiểm nếu không kiểm soát kịp thời. Tuy nhiên, đây cũng chính là “cơ hội vàng” để bạn đảo ngược tình trạng sức khỏe, lấy lại vóc dáng và sự tự tin nếu bắt đầu thay đổi ngay hôm nay.